Nasi w Pekinie

W dniach 3-18 października 2008 w Pekinie, tuż po zakończeniu Igrzysk Olimpijskich, odbędzie się pierwsza w historii Olimpiada Sportów Umysłowych (ang. Mind Sports Games). Złożą się na nią rozgrywki w brydża, szachy, go, warcaby i dodatkowo xiang-qi - chińskie szachy, czyli popularnego chińczyka.

W polskiej reprezentacji narodowej wrocławianie wystąpią w co najmniej dwóch  konkurencjach. W go zagrają studenci Politechniki Wrocławskiej Aleksandra Lubos (I miejsce w eliminacjach krajowych wśród kobiet) i Paweł Celejewski (I miejsce w eliminacjach wśród wszystkich zawodników). W reprezentacji brydża sportowego do lat 21 wystąpi Piotr Zatorski - legniczanin, ale grający w barwach AZS Politechnika Wrocławska. Do Pekinu pojedzie jeszcze dwóch wrocławskich brydżowych arcymistrzów z tego klubu - Stanisław Gołębiowski i Marek Markowski w charakterze NPC (non-playing captain - nie grających kapitanów drużyn). Na kwalifikację olimpijską  w szachach szanse mają reprezentantki klubu szachowego Polonia Wrocław: Jolanta Zawadzka (studentka Zarządzania i Informacji wrocławskiego Uniwersytetu Ekonomicznego), a wśród juniorów - tegoroczna zwyciężczyni Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży, dwukrotna laureatka stypendium "zDolny Śląsk" w kategorii sportowej - Anna Iwanow (z SP 17 Wrocław). Za wszystkich trzymamy kciuki!

Nie będzie to jeszcze część prawdziwej olimpiady, ale już i nie taki "zwykły" turniej. Impreza będzie organizowana zgodnie z prawidłami przyjętymi przez ruch olimpijski (będą obowiązywały m.in. przepisy antydopingowe). Jest to wyraźny krok na drodze do wprowadzenia sportów umysłowych do dyscyplin olimpijskich.

Być może już w 2012 roku, na kolejnej Olimpiadzie letniej w Londynie pojawią się szachy, brydż, go i warcaby, bowiem te cztery dyscypliny ukonstytuowały IMSA (International Mind Sports Association) - Międzynarodowe Stowarzyszenie Sportów Umysłowych, zrzeszające największe i najbardziej popularne na świecie gry umysłowe. Organizacja ta, w której skład wchodzą:

• FIDE (fr. Fédération Internationale des Échecs) - Międzynarodowa Federacja Szachowa (uznana przez MKOl od 1999 roku),
• FMJD (fr. Fédération Mondiale du Jeu de Dames) - Światowa Federacja Warcabów,
• WBF (ang. World Bridge Federation) - Światowa Federacja Brydża,
• IGF (ang. International Go Federation) - Międzynarodowa Federacja Go,

reprezentuje 500-milionową rzeszę graczy z całego świata i aktywnie działa na rzecz ruchu olimpijskiego.

Go jest jedną z najstarszych gier planszowych. Pochodzi z Chin i liczy sobie ponad 3000 lat. Szacuje się, że na świecie gra w nią ponad 68 milionów osób, a federacje go są zarejestrowane w 68 krajach. W czasie rozgrywki na drewnianej planszy, na której przecina się 19 linii pionowych i 19 poziomych, gracze naprzemiennie układają czarne i białe kamienie. Wygrywa ten, kto swoimi kamieniami otoczy większą powierzchnię.

Brydż to gra karciana dla 4 zawodników rozgrywana w parach. Zaczyna się od licytacji, a po niej następuje rozgrywka oparta na zdobytych w licytacji informacjach i prawdopodobieństwie rozkładu kart. Wymaga koncentracji, pamięci, trzeźwej oceny sytuacji, umiejętności szybkich rachunków i dobrego kontaktu z partnerem. a świecie gra w brydża 100 milionów osób, a federacje brydża sportowego istnieją w 130 krajach.

Szachy nazywane są królewską grą. Na 64 polowej szachownicy toczą wojnę figury, po 16 białych i czarnych. Każda ma inny sposób poruszania się. Celem gry jest zdobycie króla przeciwnika. W wielu szkołach na świecie jest to obowiązkowy przedmiot nauczania. Szacuje się, że w szachy gra 300 milionów ludzi, a federacje szachowe istnieją w 161 krajach. 

Warcaby to popularna gra o prostych regułach. Toczy się na szachownicy o 100 lub 64 polach. Każdy z graczy ma odpowiednio po 25 lub 16 pionów w swoim kolorze, a rozgrywka polega na wyeliminowaniu pionków przeciwnika. W warcaby gra na świecie 40 milionów osób, a związki warcabowe zarejestrowano w 57 krajach. 

Xiang-qi (chińskie szachy lub chińczyk) to gra dla dwóch osób. Rozgrywka toczy się na planszy o 9 liniach poziomych i pionowych, są na niej także rzeka i pałac. Każdy z graczy ma do dyspozycji po 16 figur w swoim kolorze, które mogą wykonywać określone rodzaje ruchów. Niektóre zasady są zupełnie inne niż w tradycyjnych szachach, np. generałowie nie mogą stanąć bezpośrednio na przeciw siebie. Chińczyk jest bardzo popularny, gra w niego 200 milionów ludzi na świecie, choć federacje są zarejestrowane tylko w 20 krajach.

I po zawodach

W I Olimpiadzie Sportów Umysłowych w Pekinie wzięły udział 34 reprezentacje z całego świata (w tym prawie połowa z Europy). Najlepsi okazali się gospodarze, zdobywając 12 zotych medali, 8 srebrnych i 6 brązowych. Na 2. miejscu uplasowała się Rosja (4 złote, 1 srebrny, 3 brązowe), a na 3. - Ukraina (2 złote, 4 srebrne, 3 brązowe). Reprezentacji Polski została sklasyfikowana na 19. miejscu z 1 medalem złotym (w szachach błyskawicznych zdobyła go aktualna mistrzyni świata Aleksandra Kosteniuk),  2 medalami srebrnymi i 1 brązowym (para mix w brydżu). Jolanta Zawadzka z Polonii Wrocław w rozgrywkach szachowych zajęła 10. miejsce.